Phòng chống sâu bệnh hại nhãn là một vấn đề vô cùng quan trọng để đảm bảo năng suất cao cho loại cây ăn quả này. Sự tấn công của sâu và các loại bệnh có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho cây trồng. Vì vậy, việc áp dụng biện pháp phòng trừ hiệu quả là cực kỳ quan trọng.
Để có được thông tin chi tiết hơn, hãy đọc thê, bài viết dưới đây.
Các loại sâu bệnh hại nhãn
Sâu đục quả nhãn (Conopomorpha sinensis Bradley):
Đặc điểm nhận biết: chúng ở dạng trứng có màu trắng ngà, hình dáng như quả lê, đường kính khoảng 0.5mm. Ở dạng bướm nó có Cánh trên màu nâu, cánh dưới màu trắng bạc. Sải cánh khoảng 10-12mm.
Tác hại: Sâu đục quả chủ yếu hại vào quả nhãn, gây rụng trái non và làm giảm năng suất. Ngoài việc làm giảm năng suất, sâu đục quả nhãn cũng làm giảm chất lượng của nhãn, khiến cho quả nhãn bị hỏng và không thể tiêu thụ được
Rầy nâu (Cedusa infernalis):
Đặc điểm nhận biết: Rầy nâu có hình dáng tương tự như con thằn lằn nhỏ với màu sắc nâu đặc trưng. Kích thước của chúng thường rất nhỏ, khoảng từ 2-3mm.
Tác hại: Loài này chủ yếu hút chất dinh dưỡng từ cây nhãn, gây suy yếu cho cây và làm giảm năng suất. Khi hút chất dinh dưỡng, chúng cũng tiêm vào cây nhãn những chất độc có thể gây ra các bệnh. Các loại bệnh này có thể gây ra sự mất màu của lá, sự giảm sinh trưởng của cây và thậm chí là sự chết của cây.
Sâu cuốn lá nhãn (Platypeplus aprobola Meyrick):
Đặc điểm nhận biết: khi ở dạng trứng nó có màu trắng, hình dạng như viên đá nhỏ, thường được đặt ở mặt dưới của lá. Khi phát triển thành dạng bướm nó có sải cánh khoảng 20-25 mm, màu nâu sẫm. Cánh trên có nhiều đốm màu sáng hơn.
Tác hại: Sâu cuốn lá gây hại bằng cách cuốn lá lại và ăn phần mềm của lá, dẫn đến tình trạng cây suy yếu và giảm sức đề kháng.
Rệp sáp:
Đặc điểm nhận biết: Rệp sáp trưởng thành có hình dạng bất thường, tương tự như một cục sáp nổi trên bề mặt của cây. Bề ngoài của rệp sáp được bao phủ bởi một lớp sáp màu trắng hoặc hồng. Kích thước của chúng có thể từ 2mm đến 5mm tùy theo loài.
Tác hại: Rệp sáp gây hại cho cây nhãn bằng cách hút chất dinh dưỡng từ lá và cành của cây. Ngoài ra, chúng còn tạo ra chất dính gọi là mật ong giả, thu hút sự phát triển của nấm đen và làm giảm quá trình quang hợp. Điều này có thể gây suy giảm sức khỏe cho cây và giảm năng suất.
Xén tóc
Đặc điểm nhận biết: Xén tóc trưởng thành có hình dạng bất thường, dẹp và dài khoảng 2-3mm. Màu sắc từ trắng tới hồng nhạt. Bề ngoài của xén tóc trưởng thành được bao phủ bởi một lớp sợi dạng bông trắng, giống như lớp lông mỏng. Lớp lông này cũng làm cho chúng trông giống như đã bị “xén tóc”.
Tác hại: Sâu bệnh hại nhãn này chủ yếu sẽ đục vỏ, thân cây. Ban đầu, sâu non gặm vỏ quanh thân cây thành một đường hào. Sau đó, đục vào thân làm cho nhiều cây nhãn to bị chết.
Những loại bệnh hại thường gặp trên cây nhãn.
Bệnh đạo ôn ( Phytophthora palmivora )
Nấm Phytophthora palmivora thích điều kiện ẩm ướt, đặc biệt là khi có sự đọng nước trong thời gian dài. Vì vậy, thời tiết mưa nhiều hoặc việc tưới cây quá nhiều có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển
Dễ dàng nhận biết được bệnh là phần đầu tiên bị ảnh hưởng thường là hệ thống rễ. Rễ cây nhãn bị nấm tấn công sẽ bị thối, mục ruỗng và màu nâu đen. Bệnh cũng có thể gây ra vết thâm nâu trên thân và cành cây, vùng bị ảnh hưởng sẽ mục và rụng. Trên lá, bệnh sẽ gây ra các vết thâm nâu, sau đó lá sẽ héo và rụng.
Bệnh chùn ngọn (bệnh chổi rồng)
Bệnh xuất hiện các triệu chứng trên các lá, chồi non và ngay cả trên hoa, làm cho chồi lá, hoa không phát triển được và mọc thành chùm. Các lá bị bệnh này không lớn lên được và chụm lại như bó chổi, nên nó còn có tên là chổi rồng. Bệnh xuất hiện trên hoa thì làm cho hoa kém phát triển và khả năng đậu quả rất kém, quả kém phát triển.
Bệnh thối bông
Bệnh thối bông trên cây nhãn thường phát sinh vào dịp hoa nhãn đang nở rộ. Dấu hiệu nhận biết là trên cành hoa có những vết chấm nhỏ bằng đầu kim, có màu nâu đen. Bệnh khiến cho hoa bị vàng, sau đó khô và rụng đi. Đặc biệt, trong điều kiện sương mù hay mưa nhiều, độ ẩm không khí cao, bệnh càng phát triển và gây hại mạnh.
Bệnh thối quả ( Lasiodiplodia theobromae )
Nấm Lasiodiplodia theobromae thích điều kiện ẩm ướt. Thời tiết mưa nhiều hoặc tưới cây quá nhiều có thể tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển. Bệnh thối quả bắt đầu bằng việc xuất hiện các vết thâm nâu trên bề mặt quả. Vết thâm này sau đó lan rộng ra và làm cho toàn bộ quả thối rữa, màu nâu đen và có mùi hôi.Trên bề mặt vết thối thường xuất hiện các vùng nấm màu đen, đó chính là nơi sinh sản của nấm Lasiodiplodia theobromae.
Bệnh phấn trắng
Nấm Uncinula necator thích sự ẩm ướt và ấm áp. Nấm có thể lây nhiễm từ các cây đã mắc bệnh trong cùng khu vực qua gió hoặc nước mưa.Bệnh phấn trắng bắt đầu bằng việc xuất hiện các đốm nhỏ màu trắng phấn trên bề mặt lá, sau đó lan ra và bao phủ hầu hết bề mặt lá.
Những lá bị nhiễm bệnh sẽ trở nên héo rụng và sớm rụng khỏi cây. Ngoài ra, bệnh cũng có thể gây ra sự biến dạng của chồi non, làm giảm sức đề kháng của cây và ảnh hưởng tới sự phát triển của cây.
Đốm mốc xanh, mốc xám trên lá nhãn
Trên lá nhãn thường bị các đốm mốc màu xanh, xám kích thước từ 1 – 3mm, phát triển dày đặc trên mặt lá, có thể thấy lấm tấm các ổ nấm đen. Các đốm này có thể là do rêu hay địa y gây ra và thường không gây thiệt hại nhiều.
Ở vườn nhãn lâu năm còn thấy trên thân cây có những đốm bệnh trắng loang lổ như những đồng tiền Tuy bệnh không gây nguy hiểm cho cây nhưng làm cho cây bị suy yếu dần.
Các cách phòng trừ sâu bệnh hại nhãn hiệu quả
Việc phòng trừ sâu bệnh hại nhãn một cách hiệu quả yêu cầu việc thực hiện đồng thời nhiều biện pháp khác nhau. Dưới đây là một số phương pháp mà bạn có thể áp dụng:
- Vệ sinh vườn cây: Đây là biện pháp quan trọng nhất trong việc phòng trừ sâu bệnh. Bạn nên loại bỏ các phần cây đã chết hoặc bị bệnh, loại bỏ các cỏ dại xung quanh cây nhãn, và tiêu hủy chúng một cách hợp lý để ngăn chặn sự lây lan của sâu bệnh.
- Kiểm tra định kỳ: Việc kiểm tra định kỳ giúp bạn phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh, từ đó áp dụng các biện pháp phòng trừ kịp thời.
- Sử dụng thuốc trừ sâu/bệnh: Có nhiều loại thuốc trừ sâu/bệnh khác nhau trên thị trường. Bạn nên chọn loại thuốc phù hợp với loài sâu bệnh đang gây hại cho cây nhãn của bạn. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ các quy định về liều lượng và thời gian sử dụng.
- Sử dụng các phương pháp phòng trừ sinh học: Các phương pháp này bao gồm việc sử dụng các loại kẻ thù tự nhiên của sâu bệnh, hoặc việc sử dụng các loài vi khuẩn, virus hoặc nấm có khả năng kiểm soát sâu bệnh hại nhãn.
- Cải tạo đất và quản lý dinh dưỡng: Đất chất lượng tốt và dinh dưỡng cân đối giúp cây nhãn phát triển mạnh mẽ và tăng sức đề kháng với sâu bệnh hại nhãn. Bạn có thể cải tạo đất bằng cách bổ sung hữu cơ, và sử dụng phân bón hợp lý để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây.
- Sử dụng giống cây nhãn kháng bệnh: Nếu có thể, hãy chọn những giống cây nhãn đã được lai tạo để kháng cự với một số loại sâu bệnh cụ thể.
Biện pháp nâng cao hiệu quả phòng trừ sâu bệnh hại nhãn
Để nâng cao hiệu quả phòng trừ sâu bệnh hại nhãn, việc chủ động phun thuốc trừ sâu là vô cùng quan trọng. Đặc biệt, với các vườn trồng có diện tích lớn, đầu tư vào máy bay phun thuốc không người lái là một giải pháp tối ưu cho thời gian, chi phí và hiệu suất.
Hiện nay, có nhiều loại máy bay phun thuốc trừ sâu với thiết kế và tính năng vượt trội. Bà con có thể lựa chọn thiết bị phù hợp dựa trên nhu cầu và mục đích của mình.Dưới đây là những ưu điểm chung của máy bay nông nghiệp:
- Gia tăng hiệu suất công việc: Máy bay nông nghiệp cho phép phun thuốc trên một diện tích lớn trong thời gian ngắn. Với tốc độ và khả năng phun xịt nhanh chóng, nó giúp tăng hiệu suất làm việc của người trồng và tiết kiệm thời gian.
- Phun thuốc chính xác và đồng đều: Máy bay phun thuốc được trang bị công nghệ hiện đại để đảm bảo phun thuốc chính xác và đồng đều trên toàn bộ cây trồng. Điều này giúp đạt hiệu quả phòng trừ cao nhất và giảm nguy cơ bỏ sót các khu vực không được xử lý.
- Tiết kiệm nguồn tài nguyên: Máy bay xịt thuốc được thiết kế để tối ưu hóa việc sử dụng nước, thuốc trừ sâu và năng lượng. Việc phun thuốc một cách chính xác và định lượng giúp tiết kiệm nguồn tài nguyên quý báu và giảm chi phí sản xuất.
- Bảo vệ sức khỏe người dùng: Máy bay giảm tiếp xúc trực tiếp của người trồng với hóa chất phun thuốc, giúp bảo vệ sức khỏe của họ. Điều này đặc biệt quan trọng khi sử dụng các loại thuốc trừ sâu có nguy cơ gây hại cho con người.
- Đa năng và linh hoạt: Máy bay nông nghiệp không chỉ được sử dụng để phun thuốc trừ sâu, mà còn có thể được áp dụng để bón phân, phun khử trùng, thụ phấn nhân tạo và khảo sát trên không cho các vùng trồng cây.
